S velikim žaljenjem obavještavamo vas da je preminuo naš dragi i uvaženi kolega Ivan Štraus. Ovom prilikom u ime udruženja želimo izraziti iskrenu sućut obitelji Štraus, saopćeno je iz Asocijacije arhitekata u BiH.
Informaciju je i potvrdio gradonačelnik Sarajeva, Abdulah Skaka, putem svoje Facebook stranice.
Arhitekt Ivan Štraus rođen je 1928. godine u Kraljevini Jugoslaviji. Studij arhitekture započeo je u Zagrebu 1947. godine, a diplomirao je 1958. godine na Tehničkom fakultetu u Sarajevu.
Djelatnost projektanta započeo je kao student arhitekture, 1952. godine, na svom prvom i uspješnom učešću na arhitektonskom konkursu. Od tada je osvojio tridesetak vodećih nagrada na javnim jugoslavenskim natječajima, a na dva internacionalna natječaja prve nagrade – 1964. godine za zgrade Glavne pošte, Ministarstva PTT i Uprave telekomunikacija u Addis Abebi, Etiopija (sa Z. Kovačevićem) i 1973. godine za zgradu Opere u Sofiji, Bugarska (sa H. Muhasilovićem).
Realizirao je niz objekata od kojih neke na osnovu nagrađenih natječajnih ideja. Značajem se izdvajaju Glavna pošta Addis Abebe, Ministarstvo PTT i Uprava telekomunikacija carevine Etiopije, te muzej pošta u Addis Abebi; u Sarajevu Poslovni centar UNIS – dva nebodera kojima su građani dali lokalna imena iz popularne tv-serije: Momo i Uzeir; poslovno-tehnička zgrada Elektroprivrede BiH, hotel visoke kategorije Holiday Inn, i drugi; u Beogradu Muzej avijacije; u Nikšiću hotel Onogošt, u Slanom pored Dubrovnika hotel, Dom kulture (armije) u Derventi, Pres-centar na Bjelašnici, dvije župne crkve; u Zoviku i Dubravama kraj Brčkog.
Godine 1965. nagrađen je Nagradom grada Sarajeva; 1978. godine Nagradom Republike Bosne i Hercegovine, a 1990. godine Saveznom nagradom Borbe za najuspjelije arhitektonsko ostvarenje u Jugoslaviji – Muzej avijacije u Beogradu završenog nakon dvadeset godina od usvojene natječajne ideje.
Godine 1984. izabran je za dopisnog člana Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine; a godine 2012. izabran je za inostranog člana Srpske akademije nauka i umjetnosti.
Tokom 1973. i 1974. godine prezentirao je jugoslavenskoj javnosti svoje djelovanje kao arhitekt samostalnom izložbom u Sarajevu, Beogradu i Zagrebu, 1986. i 1987. godine obimnu retrospektivnu izložbu svoje aktivnosti kroz 25 godina, u Sarajevu, Skoplju, Beogradu, Ljubljani i Novom Sadu.
Bio je čest učesnik kolektivnih arhitektonskih izložbi; u New Yorku u okviru izložbe Yugoslav architecture 1977. – 1984.; u Beogradu na izložbi 11 istaknutih arhitekata Jugoslavije; te u Sarajevu, Zagrebu, Budimpešti i Mariboru u okviru izložbe Arhitekti – akademici Bosne i Hercegovine.
Godine 1977. štampao je hroniku Nova bosanskohercegovačka arhitektura; 1987. godine jedan je od autora knjige Arhitektura XX vijeka u ediciji Umjetnost na tlu Jugoslavije; godine 1991. izdaje hroniku Arhitektura Jugoslavije 1945 – 1990; u Parizu je 1994. godine štampao je dnevnik Sarajevo, l’architecte et barbares na francuskom jeziku, a 1995. godine na bosanskom jeziku pod naslovom Arhitekt i barbari.
Godine 1998. izado je hroniku Arhitektura Bosne i Hercgovine 1945. – 1995. godine; godine 2002. publicirao je ANUBiH monografiju Ivan Štraus, arhitekt ʾ52 – ΄02, a godine 2010. Izdaje knjigu 99 arhitekata sarajevskog kruga 1930. – 1990.
U Sarajevu 2013. godine štampa drugo izdanje hronike značajnih arhitektonskih ostvarenja u periodu socijalističke vladavine u Jugoslaviji pod naslovom Arhitektura Jugoslavije1945. – 1990.
Umro je u Sarajevu u 90. godini života.
